ସେବା, ସାହସ ଓ ପ୍ରେରଣାର ଉଦାହରଣୀୟ ଜୀବନ
ଜଣେ ଅସାଧାରଣ ଆତ୍ମା ହଜିଯିବାର ବର୍ଷେ ବିତିଗଲାଣି। ଦାମୋଦର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଏହି ପ୍ରଥମ ଶ୍ରାଦ୍ଧବାର୍ଷିକୀଅବସରରେ ମୁଁ ମୋ ବାପାଙ୍କ ଜୀବନକୁ ମନେ ପକାଉଛି, ଯାହା ଉତ୍ସାହ, ସମର୍ପଣ ଓ ପ୍ରେରଣାର ଆଲୋକ ଥିଲା। ୧୦୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ପାର୍ଥିବ ଜୀବନ-ଯାତ୍ରାର ପଟାନ୍ତର ହୋଇଥିଲା ଯାହାକି ଆମକୁ ଦେଇଆସୁଥିଲା ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଓ ପ୍ରେରଣା ।
ସୁନ୍ଦର ଜୀବନର ସୁନ୍ଦର ସ୍ମରଣିକା
ଏକ ଛୋଟ ଗାଁରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଦାମୋଦର ମହାନ୍ତି ନିଜ ଦେଶ ଓ ସମାଜର ସେବାରେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ । ଯୁବାବସ୍ଥାରେ ସେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ସାଥୀ ବିପ୍ଳବୀମାନଙ୍କ ସହ କାନ୍ଧରେ କାନ୍ଧ ମିଳାଇ ଠିଆ ହୋଇ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଅତୁଟ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସାଥୀମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ମାନ ଏବଂ ପ୍ରଶଂସା ଆଣି ଦେଇଥିଲା ।
ଭାରତ ସ୍ୱାଧୀନ ହେବା ପରେ, ସେ ପୋଲିସ ବିଭାଗରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଏବଂ ସେ ତିନି ଦଶନ୍ଧିରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ସମ୍ମାନ ଏବଂ ନିଷ୍ଠାର ସହ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ପୁଲିସ ଇନ୍ସପେକ୍ଟର ଭାବେ ସେ ନ୍ୟାୟ ଓ ସାହସର ପ୍ରତୀକ ପାଲଟିଥିଲେ, ନିର୍ଭୀକ ଭାବେ ଆଇନକୁ ବଜାୟ ରଖି ଲୋକଙ୍କ ଅଧିକାରକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ସମର୍ପଣ ଏବଂ ବୃତ୍ତିଗତ ନିଷ୍ଠା ସହ ଦେଶ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଅସାଧାରଣ ସେବା ତାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନଜନକ ରାଜ୍ୟପାଳ ପଦକ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା ।
ଅବସର ପରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଉତ୍ସାହ କମି ନଥିଲା; ସେ ତାଙ୍କର ଶକ୍ତି ଓ ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ତାଙ୍କ ଆଖପାଖରେ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବାରେ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ସମାଜସେବୀ ଭାବରେ ଅବହେଳିତ ଲୋକଙ୍କ ଅବସ୍ଥାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା, ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାର ପାଇଁ ଲଢ଼େଇ କରିବା ଏବଂ ଅଭାବୀ ଲୋକଙ୍କୁ ସହାୟତା ଯୋଗାଇବା ଦିଗରେ ସେ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ କରିଥିଲେ । ସେ ଅଗଣିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରି ସମାଜର ଅନ୍ଧକାର ମଧ୍ୟରେ ଆଶା ଓ ଆଲୋକ ସଂଚାର କରିଥିଲେ। ନିମାପଡ଼ାରେ ଏକ ଜାତୀୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ସଭାପତି ଭାବରେ ସେ ଆଠ ବର୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଉତ୍ସାହର ସହ ରାଜନୈତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ପ୍ରଗତି ପାଇଁ ସ୍ଵର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ ।
ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ସେବା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଲେଖକ ଥିଲେ । ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ରଖି ସେ ପାଞ୍ଚଟି ଗଭୀର ପୁସ୍ତକ ରଚନା କରିଥିଲେ ଯାହା ପାଠକଙ୍କ ଆତ୍ମାକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିଥିଲା । ତାଙ୍କର ଲେଖା ମାନବ ଅସ୍ତିତ୍ୱର ଗଭୀରତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲା, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ କ୍ଷେତ୍ର ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା ଏବଂ ପାଠକମାନଙ୍କୁ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଆତ୍ମ-ଆବିଷ୍କାର ପଥରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିଥିଲା ।
ଦାମୋଦର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ସମାଜ ପ୍ରତି ଅବଦାନ ଆଗାମୀ ପିଢ଼ି ପାଇଁ ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇ ରହିବ। ନ୍ୟାୟ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଅତୁଟ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା, ତାଙ୍କର ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ସେବା ଏବଂ ତାଙ୍କର ଗଭୀର ଜ୍ଞାନ ଆମକୁ ପ୍ରେରଣା ଓ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଜାରି ରଖିବ । ସେ ଦୟା, ସାହସ ଏବଂ ସତ୍ୟର ନିରନ୍ତର ଅନୁସନ୍ଧାନର ପରମ୍ପରା ଛାଡି ଯାଇଛନ୍ତି ।
“ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ଆମେ ଭଲ ପାଉ, ସେମାନଙ୍କର ଅନ୍ତ ନାହିଁ; ସେମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ଆମ ପାଖରେ ଥାଆନ୍ତି।
ଏହି ପ୍ରଥମ ଶ୍ରାଦ୍ଧବାର୍ଷିକୀରେ ମୁଁ ଦାମୋଦର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଜୀବନ ଏବଂ ମୋ ଉପରେ ତାଙ୍କର ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ପ୍ରଭାବକୁ ଅବିବ୍ୟକ୍ତ କରୁଛି । ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀରୁ ଜଣେ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ପୋଲିସ ଇନ୍ସପେକ୍ଟର, ସମାଜସେବୀ, ରାଜନୈତିକ ନେତା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଲେଖକ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କର ଯାତ୍ରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ଥିରତା, ସଂକଳ୍ପ ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଶକ୍ତିର ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ପ୍ରତିପାଦିତ | ଦାମୋଦର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଅମର ଆତ୍ମା, ନ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଠିଆ ହେବା, ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ଭାବରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସେବା କରିବା ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରିବାକୁ ଆମକୁ ମନେ ପକାଉଛି ।
ତାଙ୍କ ସାନ ପୁଅ ଭାବରେ, ମୋ ସହିତ କଟାଇଥିବା ତାଙ୍କର ଶେଷ ଜୀବନ ଏକ ଅଭୁଲା ସ୍ମୃତି ଭାବରେ ଚିରଦିନ ଅମର ହୋଇ ବଞ୍ଚି ରହିବ । ମୋ ବାପା କେବଳ ଶକ୍ତି ଓ ବୁଦ୍ଧିର ପ୍ରତୀକ ନଥିଲେ; ସେ ଥିଲେ ମୋର ମାର୍ଗଦର୍ଶକ, ମୋର ନିରନ୍ତର ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଶିକ୍ଷା, ଭଲପାଇବା ଏବଂ ଆଶୀର୍ବାଦ ମୋତେ ଆଜି ସମାଜରେ ଠିକ ଭାବରେ ଏକ ଭଲ ମଣିଷ ହେବାର ପଥ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି ।
“ନୀରବ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ମୁଁ ଏବେ ବି ତାଙ୍କ ସ୍ୱର ଶୁଣୁଛି, ଯାହା ମୋତେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରୁଛି, ମୋତେ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଦେଉଛି ଏବଂ ମୋତେ ତାଙ୍କ ପ୍ରିୟ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ବିଷୟରେ ମନେ ପକାଉଛି । ତାଙ୍କର ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଏମିତି ଏକ ଆଲୋକ ଯାହା କେବେ ବି ଫିକା ପଡ଼ିବ ନାହିଁ । ସେଇ ଆଶା ଓ ପ୍ରେରଣାର ଆଲୋକ ଯାହା ମୋ ଜୀବନକୁ ଆଲୋକିତ କରୁଛି ଓ ଆଗକୁ କରୁଥିବ ମଧ୍ୟ।
ତାଙ୍କର ନିଃସ୍ଵାର୍ଥପର ଜୀବନୀ ଆଗାମୀ ପିଢ଼ିକୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇବ, ମୋର ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ପାଖରେ ପ୍ରାର୍ଥନା ତାଙ୍କର ଆମର ଆତ୍ମାକୁ ଅନନ୍ତ ଶାନ୍ତି ମିଳୁ।
